Urlop okolicznościowy, jest szczególnym uprawnieniem pracownika, który ze względu na zaistnienie pewnych zdarzeń, np. śmierci osoby spokrewnionej może skorzystać z jednego lub dwóch dni wolnego. Taki urlop nie wlicza się do rocznej puli urlopu wypoczynkowego (20 dni lub 26 dni). W związku z powyższym, aby otrzymać wolne z tytułu śmierci osoby bliskiej, jesteś zobowiązany przedłożyć pracodawcy odpowiedni wniosek tak jak dzieje się to w przypadku wniosku urlopowego. Co ważne, pracodawca w tym przypadku może żądać od Ciebie dołączenia do wniosku aktu zgonu osoby zmarłej.
Uwaga! Pracodawca nie może odmówić udzielenia takiego urlopu okolicznościowego.
Dokładna liczba dni wolnych zależy od stopnia pokrewieństwa z osobą zmarłą. Szczegóły związane z urlopem okolicznościowym opisuje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy:
Zwolnienie pracownika z obowiązku świadczenia pracy ze względu na szczególne okoliczności nie musi odbywać się w tym samym dniu, co okoliczności, które są podstawą udzielenia dodatkowego urlopu. W przypadku okoliczności, które uprawniają Cię do 2 dni wolnego, nie ma przepisów, które zobowiązywałyby do ich łącznego wykorzystania – między dniami wolnymi możesz zrobić przerwę, jednak nie na tyle długą, by mogły pojawić się wątpliwości co do zasadności przyznanego zwolnienia.
Za urlop okolicznościowy wynagrodzenia liczone jest tak samo, jak za urlop wypoczynkowy. Obliczając wynagrodzenie za urlop okolicznościowy, w pierwszej kolejności należy ustalić stawkę wynagrodzenia za ten urlop ze stałych składników wynagrodzenia. Następnie ustala się kwotę wynagrodzenia za urlop okolicznościowy ze zmiennych składników miesiąca, w którym pracownik przebywał ma urlopie okolicznościowym.
Jeśli zdarzenie, które uprawnia do uzyskania urlopu okolicznościowego z powodu śmierci nastąpi w trakcie urlopu wypoczynkowego, pracownikowi nie przysługuje dodatkowe wynagrodzenie z tego tytułu. Innymi słowy, pracownik nie może wystąpić do pracodawcy o przedłużenie urlopu za ten okres. Może jednak wnioskować do pracodawcy o przerwanie urlopu wypoczynkowego i przyznanie na ten czas urlopu okolicznościowego.
Uwaga! Pracownikowi, który nie wykorzystał dni wolnych „okolicznościowych”, nie przysługuje ekwiwalent pieniężny z tego tytułu.